Kunstmakelaardij Metzemaekers
Op deze pagina vindt u een overzicht van kunstenaars waarvan u op deze site meer informatie kunt vinden.

Affandi, Kusuma

Cirebon (Indonesië), 1907 - Jakarta, 1990

Biografie: Kusuma Affandi

Kusuma Affandi wordt gezien als een van de grondleggers van de moderne kunst in Indonesië. Hij werd in 1907 geboren in Cirebon, West-Java. Zijn oeuvre bestaat voornamelijk uit schilderijen, maar ook uit grafiek en tekeningen. De schilderijen van Affandi kenmerken zich door expressiviteit en pasteus verfgebruik. Voor Affandi was schilderen het uitleven van emoties. De nadruk lag dan ook op de psychologische, expressieve interpretatie van de voorstelling. Alleen wanneer hij het object ook daadwerkelijk voor zich had, werd emotie in hem opgewekt. Daarom schilderde hij altijd naar de werkelijkheid en niet uit zijn verbeelding. Na een periode van geestelijke voorbereiding bracht de kunstenaar in snel tempo de verf direct vanuit de tube op het doek aan, waarna hij het bewerkte met zijn handen, paletmessen en kwasten. Wanneer de emotie voorbij was, betekende dit dat zijn schilderij voltooid was. Hij verbeterde zijn werk naderhand nooit. Wanneer hij echt niet tevreden was met een werk, vernietigde hij het. Als onderwerp voor zijn schilderijen koos hij alledaagse scènes, portretten en vaak zelfportretten. In de periode voor de onafhankelijkheid van Indonesië maakte Affandi politieke affiches die opriepen tot verzet tegen de Nederlanders en het hooghouden van de moraal onder Indonesiërs. Voordat Affandi zich in 1939 toelegde op het kunstenaarschap, voorzag hij in zijn levensonderhoud met diverse baantjes zoals kaartjesverkoper in het theater en onderwijzer. Vanaf het moment dat hij zich professioneel ging bezighouden met kunst werd hij actief in diverse groepen die van belang zijn geweest voor de ontwikkeling van de moderne kunst in Indonesië. Zo maakte hij deel uit van Kelompok Lima Bandung (The bandung group of five) en richtte hij samen met beeldend kunstenaar Hendra Gunawan Seniman Masyakat (People's Artists Association) op, dat later opging in Seniman Indonesia Muda (Young Painters of Indonesia). Ook was hij mede-oprichter van Gabungan Pelukis Indonesia (Union of Indonesian Painters). Het werk van Affandi was en is internationaal gewaardeerd. De Indiase regering nodigde hem in 1949 uit om twee jaar in India te studeren. Hij behoort daarmee tot de eerste generatie Indonesische kunstenaars voor wie het mogelijk was om naar het buitenland te gaan. Na zijn verblijf in India bezocht Affandi Europa, waar hij tot 1954 verbleef. Dit was onder andere mogelijk doordat hij een beurs had gekregen van STICUSA (Stichting voor Culturele Samenwerking). Deze stichting had Affandi's werk 'Gezin met raven' in haar bezit dat in 1990 de collectie van het Tropenmuseum werd opgenomen. Na zijn terugkeer in Indonesië werd Affandi docent aan de ASRI (Indonesian Academy of Fine Art) in Yogyakarta. Zijn werk werd tentoongesteld in verschillende wereldsteden zoals Londen, Brussel, Parijs, Rome, New York en Amsterdam. Zo organiseerde het Tropenmuseum in het voorjaar van 1980 de tentoonstelling 'Affandi, een Indonesische Impressionist'. De kunstenaar mocht Indonesië representeren op diverse Biënnales zoals die van Brazilië (1952), Venetië (1956), Sao Paulo (1956) en Sydney (1973). Hij won gedurende zijn leven verschillende prijzen zoals de Indonesische kunstonderscheiding van het ministerie van cultuur en educatie (1969), de Internationale Vredes Award van de Dag Hammerskjod Foundation (1977), de titel Grand Maestro in Florence (1977) en de Bintang Jasa Utama (Ster van hoogste onderscheiding, 1978) van de Indonesische regering. In de laatste jaren van zijn werkende leven exposeerde hij voornamelijk in Indonesië, zowel in groeps (familie-) als solotentoonstellingen. Het werk van Affandi is aanwezig in diverse internationale collecties. Tevens is werk van hem te zien in zijn eigen museum in Yogyakarta. Daar hangen ook schilderijen van zijn dochter Kartika die in een zeer aan Affandi verwante stijl schildert. Op 23 mei 1990 overleed Affandi, hij is begraven bij zijn museum. Judith de Bruijn, 2007 Literatuur: Popo Iskandar, Affandi, suata jalan baru dalam ekspresionisme, Jakarta, 1977 Umar Kayam, Raka Sumichan, Affandi, Jakarta, 1987 Helena Spanjaard, Het ideaal van een moderne Indonesische schilderkunst 1900 - 1995, de creatie van een nationale culturele identiteit, Amsterdam, 1998 Astri Wright, Soul, spirit and mountain: preoccupations of contemporary Indonesian painters, Kuala Lumpur, 1994

Lees verder
Werken in het archief (18)
Signatuur


Expositie Johan Lennarts (1932-1991) van 10 januari 2025 - 9 februari 2025
Geopend vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Andere dagen na afspraak.