Jhr. Robert Archibald Antonius Joan (Rob) Graafland was een Nederlandse kunstschilder. Zijn vader, Jonkheer Joan Graafland, was eigenaar van een bank, maar eveneens een heraldicus die twee geïllustreerde boekwerken publiceerde: "Limburgsche Wapens" in samenwerking met J.M.v.d. Venne en "Encyclopédie Héraldique", zowel in Frans als in Nederlands, dat na zijn overlijden door H. Stalins voor de druk gereed werd gemaakt. Tevens brandschilderde Johan houten wapenborden met behulp van brandstift en kleuren.

In 1890 verhuisde het gezin Graafland van Maastricht naar Amsterdam waar Rob tegelijkertijd de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijzers en de Quellinusschool doorliep. Vervolgens liet hij zich in 1895 aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten te Amsterdam inschrijven. Zijn leermeesters waren de professoren August Allebé en Carel Dake.

Na zijn studie keerde Graafland in 1898 naar Maastricht terug als tekenleraarnaar aan het Stadstekeninstituut aldaar. Zijn twee collega's waren de beeldhouwer Frans van der Laar en Willem Sprenger. Er was in die dagen weinig of geen cultureel leven in Maastricht. Behalve schilderkunst doceerde Rob Graafland ook muziek en literatuur. De gebroeders Mathias en Pierre Kemp raakten hierdoor met de "kleengedichten" van Guido Gezelle bekend, hetgeen een grote invloed op hun literaire ontwikkeling zou hebben.

Graafland herkende talent in sommigen van zijn leerlingen en daarom richtte hij in 1902 de Zondagschool voor Decoratieve Kunsten op (Zondagschilderschool) om hen te onderwijzen. Onder hen bevonden zich o.a. Edmond Bellefroid, Jean Grégoire, Charles Hollman, Han Jelinger en Henri Jonas. In de winter schilderden Graafland en zijn leerlingen in de Augustijnerkerk, in de zomer trokken ze de natuur in om "en plein air" te schilderen. Vanaf 1911 schilderden ze in de Italiaanse tuin van Graafland op Sint Pieter nabij Maastricht. Dit onderwijs was kosteloos.

Datzelfde jaar trad Graafland in het huwelijk met Maria Duquesne. Op hun huwelijksreis bezocht het echtpaar o.a. Italië, een land dat Graafland hogelijk zou inspireren. In 1903 werd hun dochter Suzanna geboren. Een jaar later vertrok Graafland naar Amerika Hij reisde alleen en het was zijn doel Amerikaanse kunstbroeders te ontmoeten. Met hen schilderde hij "en plein air" in het veld. Zo bezocht hij o.a. States-Island (New York). In 1905 keerde Graafland naar Maastricht terug en het volgende jaar werd hun zoon Charles geboren. Het grote vrijstaande huis dat hij in 1902 naar eigen ontwerp aan de Scharnerweg had laten bouwen, moest als gevolg van financiële problemen verkocht worden. Het gezin Graafland verhuisde naar België, niet ver van Maastricht, vanwaar Graafland zijn lessen aan het Stadstekeninstituut te Maastricht voortzette. Ook de lessen van zijn Zondagschilderschool vonden normaal doorgang. In 1911 verhuisde het gezin Graafland naar St. Pieter bij Maastricht. Het grote huis had een parkachtige tuin die Graafland in een Italiaanse tuin veranderde. Het huis werd een trefpunt voor kunstenaars in Maastricht.

De periode die nu aanbrak was de glorietijd voor Rob Graafland. Begonnen met voornamelijk in Rembrandt-achtige stijl te schilderen was hij tot een romantische impressionist uitgegroeid. Zijn werken richten zich op de schoonheid van het leven. Vele van zijn vroegere doeken vernietigde hij. Bij Graafland op Sint Pieter ontmoetten Maastrichtse kunstenaars elkaar, en ook ontmoette men elkaar in Café Suisse op het Vrijthof te Maastricht.

In 1910 richtte Graafland samen met Jan Bakhoven, Guillaume Eberhard, Herman Gouwe, Henri Jonas, J. van der Kooy, Jos Narinx en Vic Reinders de Limburgse Kunstkring op. De eerste tentoonstelling vond plaats in maart van dat jaar in de Dominicanerkerk te Maastricht. In 1912 won Graafland de Bronzen Ere Medaille van de stad Amsterdam voor zijn creatie "Lezend Meisje". In 1916 werd hem door H.M. Koningin Wilhelmina de Gouden Medaille voor zijn doeken "Levensvreugde" en "Meisjes in de Zon" toegekend. In 1917 ging Henri Jonas in Amsterdam aan de Rijksacademie studeren. Rob Graafland was erin geslaagd een stipendium van de stad Maastricht voor hem te krijgen.

Graafland had thans het hoogtepunt van zijn carrière bereikt, maar plotseling kwam er een einde aan dit alles. Een depressie openbaarde zich die alsmaar erger werd. Er waren dagen dat hij zich fysiek niet meer in staat voelde te werken, en die dagen werden maanden, jaren. Graafland ging daarom op zijn 44ste met pensioen. De familie Graafland verhuisde terug naar Maastricht. Graafland zou tot 1934 niet meer in staat zijn te schilderen. Maar toch bleef hij in andere opzichten actief. Hij werd tekenleraar aan de R.K. Huishoudschool; lid en voorzitter van de Schoonheidscommissie in Maastricht; en was nog steeds werkzaam als illustrator van kinderboeken en tijdschriften waarmee hij in 1908 was begonnen. Graaflands depressie bereikte een hoogtepunt in 1933, en hij werd eerst in Apeldoorn en daarna in Vught in een kliniek opgenomen. Als gevolg van een daad van agressie tegen zichzelf verloor hij zijn rechteroog. Merkwaardig genoeg verdween de depressie daarop na enkele maanden; Graafland was genezen. Onmiddellijk keerde de drang om te schilderen terug en de familie Graafland verhuisde naar Vught. Maar Graafland was niet meer dezelfde als voor zijn ziekte.

Graafland legde zich thans vooral op portretschilderen toe. In 1938 verhuisde hij naar Den Haag. Hier ontstonden werken als "De Stervende Zwaan". Veel van deze doeken zijn op 3 maart 1945 tijdens het geallieerde bombardement op het Bezuidenhoutkwartier verloren gegaan. In 1939 keerde Graafland de drukte van Den Haag de rug toe en betrok hij weer zijn vroegere woning te Vught. In 1940 begon een kwaadaardige ziekte Graafland's gestel te ondermijnen. In korte tijd verzwakte hij snel. Graafland werd in het ziekenhuis van Heerlen opgenomen waar hij in de ochtend van 28 april 1940 overleed.