Haan, Wim De
14 februari Amsterdam, 14 juni 1913 - 1967
Biografie: Wim De Haan
Wim de Haan werd als Willem Jacobus de Haan geboren te Amsterdam. Hij was actief als schilder, tekenaar en assemblagekunstenaar. De Haan groeit op in Haarlem. In 1937 wordt hij door een bedrijf uitgezonden naar Indonesië, waar hij tot 1942 onder meer werkzaam is als stuwadoor en verzekeringsagent. Daarnaast acteert hij. Hij is gefascineerd door de oosterse mentaliteit en neemt veel van deze cultuur in zich op. In 1942 wordt hij als Japans krijgsgevangene te werk gesteld aan de Birmaspoorweg. Hij overleeft deze kamp tijd op het nippertje en keert in 1946 terug naar Nederland. Hij studeert enkele jaren filosofie, psychologie en sociale wetenschappen, is korte tijd beheerder van een kindertehuis, tekent en schrijft gedichten. In 1951 publiceert hij ‘Vrijheid in gevangenschap’, een scriptie over groepsverschijnselen in Japanse krijgsgevangenkampen. In 1953 besluit hij zich geheel aan de teken- en schilderkunst te wijden. Als kunstenaar was hij autodidact. Vertonen zijn eerste schilderijen en tekeningen in de uitwerking van thema’s en motieven aanvankelijk nog sterke aanwijzingen naar het vooroorlogse surrealisme, al spoedig ontwikkelt zijn werk zich in een abstract-expressionistische richting, waarbij een duidelijk onderscheid valt te maken tussen zijn tekeningen en schilderijen. Zijn tekeningen worden beheerst door expressieve lijnstructuren, waarin zich meer en minder inzichtelijke tekens laten onderkennen. Bij voortduring blijft hij de mogelijkheden van pen, penseel, inkt en papier onderzoeken. De vrije lijnvoering wordt kenmerkend voor zijn tekenstijl.
De lyrisch-abstracte schilderijen die ontstaan worden gekenmerkt door abstracte tekens en onduidelijk begrensde, kleurige vlekken. Later gaat hij as, zand en andere materialen door zijn verf mengen. Zijn schilderkunst loopt dan enige tijd parallel aan die van zijn Nederlandse vriend Jaap Wagemaker (1906-1972). Beiden zijn lid van de Liga Nieuw Beelden. Voortdurend op zoek naar nieuwe mogelijkheden, slaat De Haan in 1957 een andere weg in. Het tweedimensionale vlak wordt doorbroken door middel van uitsnijdingen, vooruitspringende en terugwijkende vlakken. Tevens worden er alle mogelijke ‘objets trouvés’ toegevoegd. In 1958 wordt een eerste tentoonstelling van zijn werk gehouden in Galerie ’t Venster in Rotterdam.
Vanaf 1960 exposeert De Haan met een zekere regelmaat in Londen en daarnaast o.a. in Cambridge, Lyon en Frankfurt. Hij is in de jaren zestig lid van de groep Europa en van de groep Oekwa, waarmee hij in Nederland, Duitsland en België exposeert. Na 1962 ontstaan zijn vrijstaande objecten, waarin nog meer dan in zijn vroegere werk zijn belangstelling voor magie en mystiek tot uiting komt. Wim de Haan overlijdt in 1967 te Amsterdam. In dat jaar wordt in Londen een herdenkingstentoonstelling gehouden in de Grosvenor Gallery. Een grote retrospectieve tentoonstelling van zijn werk vindt in 1975 plaats in het Stedelijk Museum in Amsterdam.