Als stukadoorszoon uit Schiedam leek een bestaan als kunstenaar niet voor Rien Poortvliet weggelegd. Zijn ouders waren streng gereformeerd en moesten niets hebben van het idee dat hun oudste zoon naar een kunstacademie zou gaan.

Het tekentalent van Rien manifesteerde zich al vroeg. Na de mulo ging de jonge Rien werken bij een reclamebureau en daar kon hij al enigszins zijn talent kwijt. Hij had onmiskenbaar ook talent voor het reclamevak, want nadat hij de dienstplicht bij de marine had vervuld klom hij op tot senior-manager op het reclamebureau van Unilever.

Toch had Rien meer plezier in zijn nevenactiviteiten voor diverse uitgeverijen. Hij illustreerde allerlei boeken van o.a. Jaap ter Haar, Leonard Roggeveen en Godfried Bomans. Hij was hartstochtelijk jager en begon zo ook allerlei natuuronderwerpen te tekenen.

Eind jaren zestig was Poortvliet zo ver dat hij zijn baan kon opzeggen en vestigde hij zich als zelfstandig illustrator. Hij had echter niet genoeg werk en om toch brood op de plank te krijgen, stelde hij zelf een boek samen met zelfgemaakte tekeningen en aquarellen aan de hand van zijn jachtervaringen. Later maakte hij ook een dergelijk werk over het leven van Jezus Christus.

Poortvliet zag zichzelf als tekenend verteller. Zijn tekeningen deden het verhaal, hooguit maakte hij ter uitleg een kort bijschrift.

Hij werd jarenlang uitgegeven door Van Holkema en Warendorf te Bussum, waar zijn Leven en werken van de Kabouter (coauteur Wil Huygen) maar liefst 59 drukken beleefde. Met de kabouterserie verwierf Poortvliet internationale bekendheid. Al tijdens zijn leven, maar zeker ook na zijn dood is deze serie een geheel eigen leven gaan leiden en werd ook verfilmd als tekenfilm.