Postma, Gerriet
Twijzelerheide, 30 oktober 1932 - Groningen, 27 februari 2009
Biografie: Gerriet Postma
Gerriet Postma was een Nederlandse schilder. Postma was te omschrijven als een hevige man die heftige schilderijen maakte, met verfexplosies en abstracte kleurkluwens waar figuratie in doorschemert.
Zijn laatste megadoek was een vierluik, geschilderd op vier zeilen van het traditionele vrachtschip Klipper Anna. Het vierluik meet 270 m2. Het schip is ter beschikking gesteld door het schipperspaar Gijs en Inge van Hesteren uit Harlingen. Het vierluik is in 2004 een zomer lang overal op en langs de Waddenzee te zien geweest, omdat het schip dagelijks met de beschilderde zeilen heeft gevaren.
`Ik ben alleen maar verf, zo luidt de lijfspreuk van Gerriet Postma. En zo is het. Postma legt zijn ziel en zaligheid in het schilderen. Het gaat hem niet zo zeer om schoonheid, maar om waarachtigheid. Een goed schilderij is een eerlijk schilderij, voortkomend uit een onverdunde drang tot expressie. En dat betekent dat niet alleen het opladen van vaart en voortvarendheid, maar ook het openstaan voor de zwarte kanten van het leven, voor de schaduwzijde die kwetsbaar maakt. Langzaam maar zeker heeft Postma zichzelf opgebroken, is hij in zijn schilderijen vrijer geworden. Maar er is meer. Postma`s wijze van werken spreekt niet alleen van de allerindividueelste expressie van een allerindividueelste emotie, maar ook van een zoektocht. Naar het geheim achter de materie, naar het effect van verschillende lagen verf over elkaar, naar spanning versus evenwicht. Ook naar zijn zestigste bleek Gerriet Postma wel in voor iets nieuws. Zeker wanneer dat een serieuze ondertoon heeft. In de afgelopen jaren deden zich een aantal van die `gelegenheden` voor. De opmaat werd in 1992 gegeven met het beschilderen van een paneel van plexiglas, twaalf bij twee meter groot, in het voormalige videopaviljoen op het Hereplein in Groningen. Met het plexiglazen paneel had Gerriet Postma de smaak te pakken gekregen. Een volgende project wachtte, van een schaal waarbij de vorige activiteit slechts kruimelwerk was. Het beschilderen van de zeilen van een groot schip betrof een idee waarmee Postma al langere tijd speelde. Het schip ervoor werd gevonden, was de Friese Maatkast De Ideaal, een tweemaster met een zeiloppervlak van 260 vierkante meter. Postma beschilderde de zeilen aan beide zijden, geassisteerd door enkele kunstacademiestudenten. Op het vuurrode topzeil signeerde Gerriet Postma zijn `varende schilderij`, dat in de maanden juli en augustus van 1994 een tocht maakte door de Friese wateren en een oversteek waagde naar Amsterdam en naar Terschelling. Met een grote schildering onder de Museumbrug in de stad Groningen ging eveneens een lang gekoesterde wens in vervulling. Dat Gerriet Postma met zijn `megaschilderijen` naam maakte, blijkt wel uit het in de zomer van 1996 geuite verzoek van de TROS om voor Frank Sinatra, die toentertijd ziek was, een groot werk te schilderen. Postma maakte een schilderij van vijftien bij vijf meter. De TROS legde niet alleen vast hoe Postma het doek in het lokaal van een verlaten school vervaardigde, maar filmde vooral ook het spektakel er omheen. Hoe het werk door de lucht, achter een vliegtuig werd vervoerd, vergezeld van de tekst `Monument voor Frank Sinatra`. Hoe het schilderij boven het hoogste gebouw van Nederland, het kantoor van verzekeringsmaatschappij Nationale Nederlanden in Rotterdam, Zweefde, terwijl `Nederlands Sinatra` Lee Towers het lied `My Way` ten beste gaf. En hoe het werk uiteindelijk aan de Euromast werd bevestigd. Gerriet Postma houdt van groot. Van groot, groter, grootst. Postma is de man van de grote stappen, de grote mond, het grote gebaar. Maar binnen dat grote gebaar valt het kleine en het subtiele te bespeuren. Tegenover de forse penseelstreek is er de tere, vluchtige toets, in een universum van lagen en lijnen. Dat behoedzame en aftastende komt vooral ook tot uiting in de tekeningen van Gerriet Postma. Die tonen zijn sensibiliteit in alle eenvoud en puurheid. Groots, meeslepend, monumentaal: dat is wat Gerriet Postma wil zijn. Maar nietig, kwetsbaar en gevoelig al evenzeer. Want zonder het kleine kan het grote niet bestaan.
