Kunstkopers kunnen gespreid betalen bij een galerie of een "renteloze kunstlening" afsluiten (Artikel NRC - Handelsblad. Gepubliceerd op : 17 november 2007. Door Herien Wensink)

Amsterdam, 17 nov. Nu minister Ronald Plasterk de Kunstkoopregeling wil afschaffen, komen ondernemers met alternatieven. "Zulke regelingen kunnen nooit de Kunstkoopregeling vervangen."

Het voornemen van minister Plasterk om de Kunstkoopregeling af te schaffen, heeft opschudding veroorzaakt in de kunstwereld. Maar kunstmakelaardij Metzemaekers uit Oirschot ziet als ondernemer een gat in de markt. Peter Metzemaekers wil met zijn 'RenteLozeKunstLening' gaan bemiddelen tussen kunstenaars en jonge kunstkopers. Er komt geen echte lening aan te pas, maar Metzemaekers regelt uitstel van betaling bij de kunstenaars van wie hij werk verkoopt, waardoor de jonge koper in termijnen kan betalen.

Metzemaekers verkoopt sinds 1984 kunstwerken, onder meer uit bedrijfscollecties, door aan particulieren. Zulke werken komen straks ook in aanmerking voor zijn regeling. "We krijgen ook vaak vragen van kunstenaars of we hun werk rechtstreeks kunnen verkopen", aldus Metzemaekers. "En we willen graag uitbreiden naar die markt. Daarnaast vinden we het belangrijk dat jonge mensen in staat blijven kunst aan te schaffen."

De koper kan mogelijk straks via Metzemaekers werken aanschaffen van tussen de 800 en 10.000 euro. De 'lening' loopt tot 8.000 euro, dus bij de laatste categorie gaat er wel een forse aanbetaling aan vooraf. Afbetalen kan in maximaal 36 maanden, net als nu het geval is bij de Kunstkoopregeling. Metzemaekers verkocht eerder werk van onder anderen Jeroen Henneman, Henk Helmantel en Pieter Stoop. Bij verkoop van een werk strijkt de makelaar een commissie op van 20 procent. Zijn prijzen zullen 'marktconform' zijn, zegt Metzemaekers, "als je te veel vraagt krijg je daar later altijd problemen mee".

Directeur Gitta Luiten van de Mondriaan Stichting, nu verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Kunstkoopregeling, ijvert hartstochtelijk voor het behoud ervan. "Het is altijd goed om te zien dat er particuliere initiatieven ontstaan. Er zijn ook al verschillende galeries waar kopers gespreid kunnen betalen. Maar zulke regelingen kunnen nooit de Kunstkoopregeling vervangen: die is er niet alleen voor de koper maar ook voor de kunstenaar." Volgens Luiten bevordert de Kunstkoopregeling bijvoorbeeld de verkoop van werk van nog levende kunstenaars, en dat is bij het initiatief van Metzemaekers niet uitsluitend het geval. "Bij de Kunstkoopregeling ligt bovendien het financiële risico bij de bank, en niet bij de kunstenaar."

Metzemaekers denkt dat veel kunstenaars in eerste instantie überhaupt graag werk willen verkopen, en daarom zullen instemmen met uitgestelde betaling. Maar als een koper het financieel laat afweten, springt de makelaar bij. "We hebben een budget van tussen de 30 en 40 duizend euro beschikbaar voor incassokosten. En als een koper niet betaalt, nemen wij de schuld voor onze rekening. Dat houden we natuurlijk niet eeuwig vol, dus het moet niet te hard lopen."

Op 19 december behandelt de kamer het plan van Plasterk. Als dan wordt besloten de Kunstkoopregeling inderdaad af te schaffen, gaat Metzemaekers "vol gas" aan de slag met zijn idee. Hoewel de bestaande regeling zijn initiatief niet uitsluit, wacht hij het toch even af. De markt is niet al te groot, zegt hij. "Als we een deel van de 11.000 mensen kunnen bedienen die nu gebruik maken van de regeling, dan is dat interessant. Zo niet, dan moeten we het serieus gaan heroverwegen