Kunstmakelaardij Metzemaekers
Op deze pagina vindt u een overzicht van kunstenaars waarvan u op deze site meer informatie kunt vinden.

Asselbergs, Gustave [3 ]

Amsterdam, 5 september 1938 - Nijmegen, 4 april 1967

Biografie: Gustave Asselbergs

Gustave Johan Willem Anton Asselbergs, Nederlands pop-art kunstenaar, beeldhouwer, collagekunstenaar, conceptueel kunstenaar, graficus, schilder, tekenaar van figuurvoorstellingen en auto's

Nederlandse pop-artschilders hadden meer belangstelling voor politieke en sociale problemen in de samenleving. Een van die Nederlandse pop-artkunstenaars is Gustave Asselbergs.

Gustav Asselbergs woonde en werkte o.a. in Amsterdam en maakte een studiereis door de Verenigde staten van Amerika. Signeerde onder meer met: Gustave. Verkreeg in 1966 de Harkness-beurs (Harkness fellowship of the commonwealth 1966-1968). Leerling van de Rijksnormaalschool te Amsterdam (behaalde akte M.O. tekenen), als kunstschilder autodidact. Lid van de B.B.K. te Amsterdam.

De doeken van Gustave Asselbergs zijn combinaties van schilderijen en collages. Zijn werk is geen pure Pop-Art te noemen. Daarvoor is de hantering van zijn kwast te onstuimig. Je ziet invloeden van Cobra, van figuren als de met verf zwiepende en spetterende Jackson Pollock en van minder bekende abstract-expressionisten als Georges Mathieu. Dankzij het gebruik van flarden en foto's uit tijdschriften krijg je bij Asselbergs het sterkst het gevoel, oog in oog met een stukje geschiedenis te staan. De optimistische pin-ups uit de jaren zestig, de Kennedy's, de Chroestjows, ze zijn allemaal present. Maar Asselbergs weet deze op het eerste gezicht oppervlakkige elementen op een wijze in zijn doeken te integreren, die hen een nieuwe dimensie verleent. Het worden onder zijn hand voorbijgaande flarden uit een in versneld tempo in herinnering gebrachte tijd. De toen zo gewaagde pin-ups blijken uiteindelijk slechts een fragment, een onderdeel van een immens en dramatisch spektakel te zijn dat zich op wereldwijde schaal afspeelt. Een spektakel waarin individuele ervaringen oplichten als deels overgeschilderde archeologische vondsten. Iemand loopt door een sneeuwstorm in China. En tegelijkertijd staat heel ergens anders een oude Dakota klaar voor de start in de zon, tussen uitgeladen kisten en dozen. Die gelijktijdigheid van schijnbaar simpele dingen en gebeurtenissen op verschillende locaties, is daarbij een van de sterkste troeven. Het effect is, dat je het gevoel krijgt dat alles met alles samenhangt. Je kunt je afvragen wat de krantekoppen uit de afvalbak, de russische soldaten tijdens een oefening en de bij het huiselijke raam peinzende meisje daar eigenlijk doen? Asselbergs componeert al die beeldende fragmenten zo, dat het lijkt alsof ze door een zelfde verlangen worden bezield. Allemaal wekken zij de indruk iets blijvends te willen zijn, om niet vergeten te hoeven worden, teneinde in hun tijdelijkheid iets duurzaams te laten binnenkomen.

Het Beeldalfabet (visueel literair alfabet)
Gustave hield zich vanaf 1963 intensief bezig met het ontwikkelen van een zeer gecompliceerd en ambitieus project, dat door hem het ‘Het Beeldalfabet' werd genoemd. Het betrof geen alfabet in de gebruikelijke zin van het woord, maar veeleer een experiment op de grens tussen wetenschap en kunst.
Geïnspireerd door de psycholoog G.G. Jung en diens theorieën over het toeval en acausale verbanden zocht Gustave naar een manier om ideeën direct naar de hersenen te transporteren, zonder daarbij gebruik te maken van lettertekens. Hij zocht naar wegen om te communiceren door middel van beelden en symbolen. Met zijn beeldalfabet wilde hij een analyse maken van een aantal herkenbare “oerbeelden” en symbolen, zoals pijlen en cirkels. Door het op verschillende manieren naast elkaar plaatsen van deze symbolen worden beeldcomplexen samengesteld. Hij onderzocht hiermee hoe deze, door een kleine (toevallige) ingreep van buitenaf, een verschuiving ondergingen, waardoor zij een nieuwe betekenis kregen. Zijn onderzoekingen hadden veel te maken met semiotiek. Hij zocht hierbij naar een nieuwe universele beeldtaal, die begrijpelijk moest zijn voor ieder mens, waar ook ter wereld. Gustave ging bij de ontwerpen van zijn beeldalfabet uit van een negental vierkanten die gezamelijk weer tot één groot vierkant werden gegroepeerd. Deze negen vierkanten waren onderling uitwisselbaar, waardoor telkens een ander totaalbeeld kon ontstaan. Elk blok heeft zijn eigen sfeer die met andere sferen te combineren is. Door onderlinge uitwisselbaarheid van de afzonderlijke vierkanten is een groot aantal variaties van verschillende totaalbeelden mogelijk. Volgens zijn eigen berekeningen waren er in totaal meer dan 387 miljoen combinatiemogelijkheden. Om dit te onderzoeken had hij de hulp van een computer nodig. Een hulpmiddel dat in het begin van de jaren zestig nog lang niet zo was ingeburgerd als tegenwoordig. Hij was in 1963 een van de allereerste kunstenaars, die met dergelijke appararuur werkte. In 1966 exposeerde hij bij zijn tentoonstelling in het Slot Zeist het enige olieverfschilderij dat als onderdeel van het alfabet—project kan worden beschouwd. Dit schilderij dat thans in het bezit is van het Nijmeegs museum, bestaat uit negen vierkante doeken van 100 x 100 cm, geschilderd in witte grijze en zwarte kleuren. De volgorde van deze doeken kan naar keuze worden samengesteld, mits zij echter gezamelijk maar weer een groot vierkant vormen.

Door Gustave's vroege dood werd het onderzoek met betrekking tot het beeldalfabet in een experimenteel stadium afgebroken. Uit zijn aantekeningen valt op te maken dat het project grote betekenis voor hem heeft gehad en dat hij hoge verwachtingen had ten aanzien van mogelijke toepassingen.

Lees verder

Kunststromingen: Pop-Art

Gevraagde werken (1)
Werken in het archief (32)
Signatuur


Expositie Johan Lennarts (1932-1991) van 10 januari 2025 - 9 februari 2025
Geopend vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Andere dagen na afspraak.