Expositie: De rijke wereld van Thomas van der Linden verdient een nieuwe generatie kijkers

24 september 2024

(Afgebeeld 'Wheelrunner', olieverf op doek 200 bij 150 cm. prijs 1.250 euro.)

Te zien tot en met 12 oktober. Iedere donder- vrijdag en zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur. Andere dagen op afspraak

Het werk van Thomas van der Linden (1952) heeft een geweldige directheid zonder ook maar ergens oppervlakkig te zijn. Zijn werk is authentiek en daagt de kijker uit tot een uitgesproken oordeel. De tentoonstelling is opgebouwd met de laatste schilderijen uit zijn atelier, die van der Linden vervaardigde in de jaren ´80 zijn interessantste periode. Werk van Thomas van der Linden is opgenomen in de collecties van o.a. het Groninger Museum, het Stedelijk Museum Amsterdam, het Van Abbemuseum en het Noord-Brabants Museum.

Kunstcriticus Rob Schoonen bekeek de expositie en schreef de onderstaande recensie.

'Alle registers open bij Thomas van der Linden'

Het is nooit stil. Er is ook nooit sprake van zoiets als een pauze. Het is altijd vol gas vooruit bij Thomas van der Linden. Daarom buitelen in zijn schilderijen en tekeningen kleuren over elkaar, wisselen talloze figuren en tekens elkaar af en heb je het gevoel naar explosies van vorm en kleur te kijken. Heerlijke explosies, zeker wel.

In  het toenmalige tweejaarlijks feestje – de Brabant Biënnale – ontbreekt in de editie van 1989 zijn naam. Onder de schilders zien we namen terug van onder anderen Peter Kantelberg, Elly Strik, Ad van Campenhout en Toon Laurense, maar Van der Linden schittert door afwezigheid. In het groots opgezette overzicht in 1985 van de kunst in Noord-Brabant na 1945 zoek je ook tevergeefs naar zijn naam. Theo Kuypers, ja; Jacques Frenken ook, maar Van der Linden…? Noop. Datzelfde geldt voor de ‘Provinciale aankopen – hedendaagse kunst uit Noord-Brabant’, een tentoonstelling met fikse catalogus, opgezet door het Noord-brabants Museum en de Nieuwe Brabantse Kunst Stichting in 1983.

Vreemd wel dat hij zo vaak ontbreekt, want Van der Linden exposeerde eerder bij het Apollohuis in Eindhoven, De Vleeshal in Middelburg, het Van Reekummuseum in Apeldoorn, het Fries Museum in Leeuwarden en het Van Abbemuseum in zijn woonplaats. Buiten dat zat hij in de stal bij Lambert Tegenbosch, destijds toch niet de minste galerie in Nederland. Ook niet onbelangrijk: twee olieverven van Van der Linden werden opgenomen in de alom bejubelde tentoonstelling ‘Ooghoogte’, in 1986 door het Van Abbe georganiseerd. In de begeleidende catalogus staat de Eindhovenaar netjes tussen illustere collega’s Sol LeWitt en Jacques Lipchitz. En, voor de volledigheid, Van der Linden was met twee tekeningen present op de Brabant Biënnale in 1985 en was dikwijls aanwezig in groepstentoonstellingen in het Van Abbe: toenmalig directeur Rudi Fuchs volgde hem nauwgezet.
Ergo: de aandacht voor zijn werk is goed te noemen, maar is toch wel wat minder dan voor het werk van collega’s. Dat heeft mogelijk met al dan niet goed functionerende marketingstrategieën van doen, maar waarschijnlijker is die wat tegenvallende aandacht terug te voeren op de beeldtaal van Van der Linden. Want die laat zich lastig lezen, laat staan beschrijven.

In de catalogus van de Brabant Biënnale in 1985 schrijven Wim van Bergen en Piet de Jonge over zijn werk onder meer: ‘Bij Van der Linden is het vrijwel onmogelijk de thema’s te definiëren. De tekeningen bevatten zoveel verschillende beelden dat de veelvormigheid en verscheidenheid in feite het thema is geworden van Van der Lindens gehele oeuvre’. Vervolgens buitelen de twee ook nog eens over de enorme hoeveelheid technieken die de kunstenaars bezigt: Van inkt- en pasteltekeningen via olieverf- en gouacheschilderijen naar collages en aquarellen tot en met verschillende grafische procedés. En alle mogelijke combinaties daarvan. Tja, kom dan maar eens tot een heldere beschrijving…

Thomas van der Linden (1952), geboren, getogen en nog altijd wonend in Eindhoven, kun je met recht een veelvraat noemen. De man reist graag en veel en absorbeert als een dolle alle indrukken. En geeft daar vervolgens vorm aan. Op een manier die hem dán, op dát moment, als de juiste voorkomt.
Zo is er bijvoorbeeld het schilderij ‘Griekse kijker getroffen’, uit 1995, acryl en olieverf, iets meer dan een meter in het vierkant – wat klein is voor Van der Linden, hij werkt graag op grote formaten. Het doek maakt onderdeel uit van een solo-expositie bij Tegenbosch in Heusden. Wat je ziet is een veelheid aan lijnen en vlakken, in zo’n beetje alle denkbare kleuren, maar vooral toch de primaire rood, geel en blauw. De gehele drager is beschilderd en met een beetje goede wil zie je op de achtergrond - op tweederde hoogte - een horizon. Daarboven blauw, daaronder geel-bruin; het zou zomaar een strand kunnen zijn. Op die twee delen zijn – heel tweedimensionaal – figuurtjes, tekens, lijntjes en vlakken gepenseeld. Hier en daar herken je een oog, de aanzet van een hand of zoiets als een gebouw. Flora en fauna zie je ook nogal eens terug, net als verwijzingen naar muziek. En dat alles wordt gelardeerd met vrijwel abstracte lijnen en vlakken die over elkaar krioelen. Tezamen vormen ze een ingenieus bouwwerk dat de kijker overdondert.
Er is altijd ongelooflijk veel te ontdekken in het werk van Van der Linden en, belangrijker, je kunt dat blijven doen. Je ziet bij een nadere beschouwing altijd wel een nieuw element, kleur of een nieuwe combinatie van vormen. Maar vraag alsjeblieft niet wat hij er nu precies mee heeft bedoeld. Hijzelf heeft dat eens omschreven met: ‘Een vorm die ontstaat, die is, en die gaat verder dan mijn wil. Want laat ik eerlijk wezen: Heb ik ooit gewild dat mijn schilderijen er uit zien zoals ze zien? Wist ik dat al bij voorbaat? Nee. En al zie ik er heel veel aspecten in, echt begrijpen doe ik ze nooit’.     

Met recht kun je het werk van Van der Linden plaatsen in de surrealistische wereld. In dat opzicht is hij verwant aan zijn stadsgenoot René Daniëls, die eigenlijk ook meer thuishoort in het wonderlijke, ietwat ongrijpbare België dan in het koele, Calvinistische Holland. Van der Linden is dan ook een rechtgeaarde Brabander, op een steenworp van de grens, met een wereld in zijn rugzak. Hoe hij dat vervolgens in de loop van de tijd heeft verbeeldt, spreekt tot de verbeelding, toen, maar ook nu nog. Die ongelooflijk rijke wereld - als explosies in olieverf, krijt of inkt - verdient nieuwe kijkers. Elke dag weer.

Rob Schoonen
juli 2024

Aangeboden kunst

Een selectie uit ons kunstaanbod

Bekijk meer aanbod »


Geopend iedere donderdag en vrijdag van 13.00 tot 17.00 uur. Andere dagen op afspraak.