Recensie Rob Schoonen, Eindhovens Dagblad 6 april 2010. Foto Rene Manders.


Het ziet er allemaal zo verdraaid makkelijk uit: wat simpel ogende figuren, hier en daar wat symbooltjes, krasjes hier, lijntjes daar en wat duimafdrukken- en dat is het wel. Het werk van Anton Heyboer, of het nu gaat om grafiek of schilderijen, lijkt in no-time in elkaar gezet.

En dat klopt ook wel. Vaak had de in 2005 overleden kunstenaar niet veel meer dan een kwartiertje nodig om een werk te maken. Maar aan dat kwartiertje ging wel de nodige studie en ervaring vooraf en uiteraard beschikte de Zen-aanhanger over een flinke dosis talent.

Bij Metzemaekers en Museum Kruysenhuis zijn ruim tweehonderd werken samengebracht. Dat is veel. Aardig is ook dat er een soort tweedeling is georganiseerd: beneden hangt werk (vooral grafiek, met veel eigen drukken) tot de jaren zeventig en boven is het meer recente werk van Heyboer te zien. Een aangename presentatie is het. Met dank aan de samenstellers en een van de vier vrouwen die de tentoonstelling mede heeft ingericht.

Heyboer staat voor 'het niets', zoals hij zelf graag uitdrukte. Dat is een directe verwijzing naar de Zen-filosofie, die hij aanhing, maar ook naar de kracht van de natuur. Ook daarvan hield hij enorm. En dat zie je dan ook steeds weer terug in zijn werk. De Mens, in welke hoedanigheid dan ook, zijn vrouwen, de honden, de kippen en de andere dieren- je ziet ze altijd terug op de doeken en de bladen, vooral de laatste decennia.

Het eerste werk laat zien hoe de werktuigbouwkundige tekende als een cartoonist en vlak na de Tweede Wereldoorlog keurige landschappen  penseelt en etst. Begin jaren zestig ontwikkelt hij de zo kenmerkende stijl: vlot en en met een razende hand. Natuurlijk zat ook Heyboer er wel eens helemaal naast: maakte hij met letters en tekens een brij aan vormen waar geen doorkomen aan is. Want dat hij letters gebruikte als beeldelement is helder, maar soms hij zijn doel helemaal voorbij.

Vaker echter wist Heyboer wel de regels van de Gulden Snede prima toe te passen en leverde hij buitengewoon aangenaam werk af. Ook al maakte hij dat in een minuutje of vijftien.

Anton Heyboer, grafiek en schilderijen. Kunststichting Metzemaekers en Museum Kruysenhuis. De Moriaan 9, Oirschot. za. en zo. van 13-17 uur. Tot 17 mei.